24 września w godzinach przedpołudniowych w Senacie RP w Warszawie, a po południu tego samego dnia w Zgromadzeniu Narodowym Węgier w Budapeszcie przyjęto uchwałę podejmowaną z inicjatywy wicemarszałek Senatu Marii Pańczyk-Pozdziej, upamiętniającą 70. rocznicę śmierci Henryka Sławika oraz 40. rocznicę śmierci Józsefa Antalla seniora.

Senat RP i ZN Węgier oddały hołd tym dwóm bohaterom II wojny światowej z okazji obchodzonych w bieżącym roku rocznic ich śmierci, a także w związku z przypadającym w tym roku 75-leciem otwarcia, 18 września 1939 r., węgierskiej granicy przed ok. 140 tysiącami polskich uchodźców wojennych.

W uchwale m.in. czytamy: "Oddajemy cześć wybitnym przedstawicielom narodów polskiego i węgierskiego, którzy w latach 1939-1944 wspólnie zabiegali o pomoc dla polskich obywateli, chroniących się na Węgrzech przed podwójną agresją na ich kraj. Henryk Sławik oraz József Antall ocalili życie ponad pięciu tysiącom Żydów, a dzięki ich współpracy z polskimi strukturami wojskowymi kilkadziesiąt tysięcy oficerów i żołnierzy przedostało się do Aliantów". "Henryk Sławik i József Antall są symbolem bezinteresownej i otwartej przyjaźni narodu węgierskiego wobec Polski. Zarówno Senat RP jak i Zgromadzenie Narodowe Węgier pragnie, by to pełne poświęcenia braterstwo czasu wojny stało się wzorem dla Polski i Węgier także w czasach pokoju" - głosi tekst uchwały, której przyjęcie zarówno w Polsce jak i na Węgrzech spotkało się z gorącymi brawami.

W Polsce Węgry reprezentował wicemarszałek ZN dr János Latorcai, a w Budapeszcie Polskę wicemarszałek Senatu RP Maria Pańczyk-Pozdziej, która wygłosiła okolicznościowe przemówienie m.in. zaznaczając, iż na sali obrad ZN Węgier znajduje się piastowski orzeł, który "stoi na straży naszej wspólnej polsko-węgierskiej przyjaźni".

Wprowadzenia do ustawy podczas plenarnego posiedzenia ZN dokonała dr Csúcs Lászlóné Halina - rzecznik narodowości polskiej w węgierskim parlamencie, a było to jej pierwsze publiczne wystąpienie przed Wysoką Izbą ZN, w którym podkreśliła, iż "zwiększa rangę uchwały parlamentu fakt, że władza komunistyczna chciała zarówno Henryka Sławika jak i Józsefa Antalla skazać na zapomnienie zarówno w Polsce, jak i na Węgrzech. Dlatego tak duże znaczenie ma to, iż uchwałę tekstem o jednakowo brzmiącej treści, w tym samym dniu, uchwala Węgierskie Zgromadzenie Narodowe i Senat Rzeczypospolitej".

W Budapeszcie w lożach honorowych sali obrad obok pani marszałek Marii Pańczyk-Pozdziej zasiadł ambasador RP na Węgrzech Roman Kowalski,ambasador Izraela na Węgrzech Ilan Mor, licznie przybyli członkowie rodziny J.Antalla seniora, historycy - badacze naszych wspólnych dziejów, a także delegacja Polonii.
(b. fot. Z.Ny.)