23 czerwca w Budapeszcie odbyły się obchody święta węgierskiej Polonii, zorganizowane przez Ogólnokrajowy Samorząd Polski na Węgrzech. Ich mottem przewodnim było 100-lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości.

Uroczyste obchody święta Polonii – tradycyjnie przypadające w okolicy dnia św. Władysława, od 1996 roku patrona tutejszej Poloii – rozpoczęły się uroczystym przemarszem ulicami Budapesztu na mszę świętą w Bazylice św. Stefana gdzie celebrę sprawowali ks. György Snell biskup pomocniczy decezji estergomsko-budapeszteńskiej i proboszcz Polskiej Parafii Personalnej na Węgrzech ks. Krzysztof Grzelak TChr. oraz węgierscy księża Adorján Juhász i Gergő Bese. Dostojeństwa tej mszy nadawała obecność dr Ryszarda Majera – senatora RP i  ambasadora RP na Węgrzech prof. Jerzego Snopka wraz z małżonką. 

W tym roku w wyjątkowej scenerii bo właśnie w bazylice św. Stefana wręczone zostały doroczne nagrody polonijne. Laureatem nagrody św. Władysława został Miklós Soltész dyrektor departamentu ds. narodowościowych i wyznaniowych w Kancelarii Premiera RW, a w laudacji czytamy: „Miklós Soltész jest o znany, jako sympatyk Polaków, człowiek zaangażowany w sprawy węgierskich narodowości. Ma wielkie zasługi w rozwijaniu współpracy między kościołem węgierskim i polskim. Nasz budapeszteński Kościół Polski otrzymał znaczne wsparcie finansowe z ministerstwa węgierskiego. Nagrodó tą chcielibyśmy wyrazić mu podziękowanie za poparcie Dni Polskiej Kultury Chrześcijańskiej na Węgrzech, konferencji o historycznej roli Polski i Węgier w obronie chrześcijańskiej Europy, za wsparcie finansowe remontu i zabudowy siedziby OSP, oraz Centrum Oświatowo-Szkoleniowego w Balatonboglár. Św. Władysław jest patronem tego typu poczynań i dlatego nagroda ta jest  wyrazem podziękowania za wkład i pracę Miklósa Soltésza w umacnianie polsko - węgierskiej przyjaźni. Miklós Soltész pieniężną  część nagrody przeznaczył na odnowienie pomnika poświęconego polskim pielgrzymom, którzy w 2002 roku zginęli w wypadku pod Balatonkeresztúr.

Laureatami nagrody „Za zasługi dla węgierskiej Polonii” zostali: EWA HALINA NAGY, która od 2008 roku jest pracownikiem Domu Polskiego, sumiennie wykonując swoje obowiązki. Od początku zaangażowała się społecznie w pomoc starszym i samotnym Polakom na Węgrzech, odwiedzając ich w domach i szpitalach. Od trzech lat z polskimi siostrami zakonnymi organizuje i wspiera działalność Klubu Seniora. Jej praca, to wytrwała, ofiarna służba rodakom na Węgrzech. Imre MIHALIK  - Od dekad jest zapalonym i smumiennym orędownikiem Derenku, związanych z nim wartościami, tradycji i historii. Od lat jest jednym z głównych organizatorów Odpustu w Derenku. Zwiedzającym delegacjom i turystom autentycznie przedstawia historię miejscowości. Jako opiekun Derenku przez cały rok nadzoruje i utrzymuje stan byłej miejscowości, oraz cmentarza, jest również uczestnikiem i organizatorem innych imprez polonijnych. Jest orędownikiem sprawy uregulowania statusu byłej wsi, szkoły i cmentarza, oraz powrótu ich  do środowiska polonijnego. W tym roku OSP postanowił także nagrodę tę przyznać  STOWARZYSZENIU RODZIN POLSKO – WĘGIERSKICH W ÚJPESZCIE, które działa już od 1986 roku – wcześniej jako Klub Przyjaźni Polsko–Węgierskiej. Jego celem jest wspieranie polsko–węgierskich mieszanych rodzin, tak pod względem kulturalnym jak i społecznym. Rodziny spotykają się w każdy trzeci czwartek miesiąca w siedzibie SNP w Újpeszcie. Do klubu w chwili obecnej zapisanych jest 37 rodzin, nie tylko z Újpesztu, ale także i z innych dzielnic miasta. Klub ściśle współpracuje z SNP w Újpeszcie. Od lat raz w miesiącu członkowie klubu spotykają się w swojej siedzibie na polskiej mszy. Nagrodę „Za Zasługi dla węgierskiej Polonii” w kategorii młodzieżowej przyznano Krzysztofowi Verő, który pochodzi z rodziny polsko–węgierskiej. Jest byłym uczniem Szkoły Polskiej na Węgrzech oddziału w Székesfehérvár, a obecnie studiuje w Gödöllő. Nie szczędzi energii ani czasu na pracę społeczną na rzecz rozwoju kontaktów i przyjaźni polsko–węgierskiej. Ponieważ świetnie mówi w obu językach wielokrotnie pracował jako tłumacz na obozach młodzieżowych czy też pomagał w wydarzeniach umacniających przyjaźń i kontakty z braterskim miastem Székesfehérváru – polskim Opolem. Jako uczeń Szkoły Polskiej w Székesfehérvárze, często brał udział w międzynarodowym konkursie recytatorskim im. W. Broniewskiego w Tarnowie, gdzie kilkakrotnie zajął pierwsze miejsce – czytamy w treści laudacji. 

W uroczystości uczestniczył Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski, który w uznaniu pracy na rzecz Polonii wręczył paniom: byłej rzecznik narodowości polskiej w ZN RW dr Csúcs Lászlóné Halinie i obecnej rzecznik dr Rónayné Słabej Ewie (złote), a  Jadwidze Abrusán i Ewie Modrzejewskiej (srebrne) medale Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.

Ponadto 60-letnie PSK im J.Bema, 25-letnie SKP pw.św. Wojciecha, obchodzący 25-lecie pracy kapłańskiej ks. Krzysztof Grzelak TChr, 20-letni „Legion Polski”, mająca w tym roku swoje 20 urodziny Redakcja Polska publicznego radia węgierskiego (MTVA), 10-te Stowarzyszenie „Polonia Nova”,  a także indywidualni polonijni jubilaci – urodzinowi i świętujący „okrągłe” rocznice zawarcia związków małżeńskich – otrzymali okolicznościowe dyplomy, bukiety kwiatów i życzenia. 

Odczytano nadesłane od władz polskich listy gratulacyjne skierowane do uczestników uroczystości, którzy  po mszy świętej na placu św. Stefana byli świadkami parady wojskowej Orkiestry Reprezentacyjnej Straży Granicznej z Nowego Sącza.

Polonijne uroczytości swą obecnością zaszczycili  m.in. Zoltán Csallóközi doradca wicepremiera RW Zsolta Semjéna i Márton Okos prezes Stowarzyszenia Tradycji Bathory-Bem. Licznie przybyła Polonia, polscy samorządowcy i ich węgierscy przyjaciele. 

Tegoroczne świętowanie, którego gospodynią była pełniąca obowiązki przewodniczącej OSP Małgorzata Soboltyński, a moderowała Katarzyna Desbordes-Korcsev zakończyło okolicznościowe przyjęcie wydane przez OSP w podziemiach  bazyliki.

Uroczystość doszła do skutku dzięki wsparciu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” ze środków otrzymanych od Kancelarii Senatu w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą oraz węgierskiego Ministerstwa Zasobów Ludzkich. 

(b. fot. B.Pál)